Tempayan Oh Tempayan Blues...

Apabila diamati kembali posting BR yang terdahulu iaitu Nasib Si Basikal Raleigh mengenai kisah basikal lama yang terbiar di rumah nenek di kampung, sememangnya tidak terlintas langsung mengenai beberapa buah tempayan lama yang tertempel di dalam gambar secara tidak sengaja itu.

Sehinggalah ditegur oleh Amiizaa2001 dan Pia Sara, barulah disedari bahawa terdapat beberapa buah tempayan lama di situ yang perlu diberikan perhatian kerana ianya juga mempunyai nostalgianya yang tersendiri yang boleh dikisahkan. Oleh itu pada kesempatan cuti Tahun Baru Cina yang lalu, BR kembali ke lokasi untuk membuat review khas mengenai tempayan-tempayan tersebut.. dan inilah kisahnya...

Untuk makluman, secara purata usia tempayan-tempayan ini adalah melebihi 70 tahun kerana semenjak BR 'celik-celik mata' lagi tempayan-tempayan ini telahpun wujud.

Tempayan ini mempunyai nostalgianya yang tersendiri di mana ia diletakkan di pangkal tangga rumah nenek bertujuan untuk membasuh kaki sebelum memasuki rumah. Gayungnya pula diperbuat daripada tempurung kelapa manakala sumber airnya pula adalah daripada air hujan yang ditadah melalui cucur atap.

Memang sudah menjadi kewajipan bagi rumah orang dulu-dulu mempunyai tempayan di hadapan rumah masing-masing dan BR sendiri pernah melalui pengalaman ini. Secara teorinya mungkin kerana pada waktu itu jalan-jalan kampung masih bertanah yang boleh mengotorkan kaki, berbeza dengan sekarang di mana banyak mini tar telah dibina di kampung-kampung dan pergerakan kita pun lebih kepada menggunakan kenderaan daripada berjalan kaki.

Kesan-kesan pasir yang terlekat pada tempayan ini akibat daripada tempias hujan menggambarkan bahawa tempayan ini memang sudah lama tidak digunakan lagi dan hanya terbiar sahaja di belakang rumah. Kesan-kesan pasir ini juga akan mengingatkan BR mengenai keindahan kampung yang suatu ketika dahulu adalah bertanah pasir yang putih, halus dan gebu seperti pasir di pantai.

Untuk pengetahuan, kebanyakan kampung-kampung di daerah Seberang Perai/Bukit Mertajam pada waktu itu adalah bertanah pasir halus. Masih terbayang di zaman kanak-kanak, apabila pulang ke rumah nenek di kampung BR sering bermain dengan pasir-pasir itu dengan membentuk berbagai objek seperti istana pasir, iglu dan sebagainya. Tidak hairanlah di mana-mana prasekolah hari ini memang khas diwujudkan kotak pasir untuk mengasah daya imaginasi murid.

Tempayan ini juga pernah digunakan oleh nenek untuk mengisi beras dan biasanya mulut tempayan ini akan ditutup dengan menggunakan pinggan terpakai sama ada daripada plastik ataupun ayan. 'Pot' atau penyukat berasnya pula diperbuat daripada tempurung licin yang mempunyai sukatan kira-kira satu tin susu pekat sekarang.

Trend hari ini boleh dilihat tempayan-tempayan ini di cari semula untuk dijadikan hiasan taman atau boleh juga dijadikan hiasan di dalam rumah. Bagi mereka yang kreatif, kain batik terpakai boleh digunakan untuk membaluti tempayan ini dan disembur 'clear' untuk menghasilkan tempayan yang bercorak batik, memang cantik dan penuh berseni.

Tempayan ini juga pernah dijadikan bekas oleh nenek untuk membuat jeruk rambutan kerana di sekeliling rumah nenek dahulu memang terdapat banyak pokok rambutan. Eeer.. anda pernah makan jeruk rambutan? Memang sedap, tetapi sudah sekian lama BR tidak pernah merasainya lagi...

Tempayan bermulut besar ini pernah diletakkan di dalam bilik mandi (orang kampung BR panggil 'panchoq'). Di sekitar tahun 1970-an dahulu memang BR pernah mandi dengan menggunakan tempayan ini selain daripada telaga atau perigi di kampung. Masih terbayang kesejukan pagi boleh membuatkan badan 'berasap' apabila mandi pada waktu itu.

Mulut tempayan ini boleh juga dijadikan alternatif sebagai batu pengasah pisau jika tempayan ini diletakkan di dapur... He.. he..

Apabila mengingati kembali kisah-kisah lalu bersama tempayan-tempayan ini, terasa syahdu pun ada kerana keadaan tersebut tidak mungkin akan kembali lagi. Tambahan pula apabila dilihat tempayan-tempayan yang pernah berjasa ini dibiarkan begitu sahaja berhujan berpanas di luar rumah di mamah usia dan cuaca...

Akhir sekali apabila bercerita mengenai tempayan ini maka teringatlah BR kepada seorang guru sejarah yang bernama Puan Tempawan yang suka pot pet pot pet sehinggakan pelajar-pelajar menggelarnya mulut tempayan. Dimanakah beliau sekarang? Mungkin sudah lama bersara.

Moral Value: One day in your life, you'll remember a place, someone touching your face, you'll come back and you'll look around...